Haydar Abdülşafi
Hakkında
1919 yılında Gazze’de doğmuştur. Babası Allame Şeyh Mühyiddin Abdü’ş-Şafî’dir. İlkokulu Gazze’de, liseyi Arap Kolejinde (eski Öğretmen Lisesi) okumuş ve 1936 yılında mezun olmuştur. Beyrut’taki Amerikan Üniversitesinde genel tıp alanında uzmanlaşmış ve 1943 yılında mezun olmuştur. Beyrut’ta bulunduğu sırada Arap milliyetçi harekete katılmıştır. Mezun olduktan sonra Yafa’da İngiliz Devlet Hastenesinde çalışmıştır. 1944 yılında kendisine tıbbî görevlerin verildiği Ürdün-İngiliz Ordusuna bağlı Çöl Ordusuna katılmıştır. 1945 yılında Gazze’ye dönmüş ve kendi özel muayenehanesinde çalışmıştır. 1945’den itibaren Arap Tıp Cemiyetinin kurulmasına katkı sağlamıştır. 1946 yılında ilk Filistin Tıp Kongresi’ne katılmıştır. 1947 yılında bölünme kararını takip eden çatışmalarda Filistinli direnişçilere tıbbi yardım sağlamıştır. 1951 yılında Uluslararası Yardım Ajansının kurulması ile taçlanan insanî yardım programına katkıda bulunmuştur. Eğitimini Ohaio eyaletindeki Miami Valley Hastanesinde cerrahi alanında uzman olarak tamamlamış ve 1954 yılında ülkesine dönmüştür. Gazze’de Tellü’z-zuhûr Hastanesinde cerrahî uzmanı olarak görev yapar. 1956 yılında işgalci İsrail güçlerinin Gazze’yi işgal etmelerinin ardından kurdukları ilk Belediye Meclisi için teklif ettikleri üyeliği reddetmiştir. Mısır yönetimi tarafından Gazze Şubesi Sağlık İşleri Başkanı tayin edilmiş ve 1957-1965 yılları arasında bu görevde bulunmuştur. Sonrasında kendi özel muayenehanesinde çalışmaya devam eder. Filistin Kurtuluş Örgütünün kurulma kararının alındığı ve örgütün başına geçecek Ahmed eş-Şukayrî’nin üç yardımcısından biri olarak tayin edildiği Kudüs’teki Filistin Konferansında üyelerden biridir. Ağustos 1964’te kurulan FKÖ’nün Birinci Yürütme Kurulu üyeliğini yapmış ve Ahmet eş-Şukayrî karşıtlarına katılmıştır. 1967 yılı işgal süresince Gazze Eş-Şifâ Hastanesinde gönüllü çalışmıştır. 1967 yılında İsrail tarafından geçici idarî tutuklamaya maruz kalmış ve siyasî faaliyetlerinin neticesinde üç aylığına Sina’ya, sonra Eylül 1970’te iki aylığına Lübnan’a sürgün edilir. 1972 yılında Gazze’de, Filistin Kızılay Cemiyetini kurmuş ve başkanı olmuştur. İşgal hükümeti 1978’de Birinci Camp David Görüşmeleri’ne karşı çıkması nedeniyle Gazze’den çıkmasını engellemiştir. Ekim 1991’de Madrid Konferansı’nda Filistin-Ürdün heyetinin başkanlığını yapmıştır. 22 ay boyunca Washington görüşmelerinde Filistin ekibine liderlik yapmıştır. Eylül 1992’de Barış Operasyonu’nun devam edip etmemesi konusundaki görüşleri öğrenmek için işgal altındaki topraklarda bir referandum yapılması çağrısında bulunmuştur. Başından beri başarısızlıkla sonuçlanacağını tahmin ettiği, Yahudi yerleşimcileri merkeze alan görüşmelerden Nisan 1993’te çekilir. Görüşmelerden çekilmesi kararından vazgeçmesi için ısrar edilmesinin ardından müzakerelere oturmasına rağmen, çok geçmeden 1993 Oslo Anlaşması’nın ardından bir kez daha ayrılmıştır. FKÖ’yü, kendi kurumları içinde demokrasiden yoksun olmakla eleştirmiştir. Kasım 1994’te Tunus’a giden heyete liderlik etmiş, Yaser Arafat’ın yönetime ortak edilmesini ve toplumsal bir idarenin kurulmasını talep etmiştir. Filistin Demokrat Partisinin kuruluşu için Aralık 1994’te Amman’da bir araya gelen bağımsız Filistinli isimlerden biri de Haydar Abdülşafi’dir. 1995 yılında Filistin Adalet ve Barış Meclisinin kuruluşuna katkı sağlamış ve başkanlığını yapmıştır. 1996’da Gazze listesinden Filistin Yasama Meclisine üye olarak seçilmiştir. Yasama Meclisi başkanlığına adaylığını koymuş ancak 57 oya karşı 31 oyla Salih Ahmed Karîğ karşısında seçimi kaybetmiştir. Yasama Meclisinde Siyasi Komisyon başkanlığı yapmıştır. Nisan 1996’da İsrail karşılıklı olarak tanımadığı sürece Yasama Konseyi sözleşmesinin değiştirilmemesi gerektiği hususunda kendini ifade etme hakkı engellendikten sonra Filistin Ulusal Meclisi Topluluğundan çekilmiştir. Yasama Meclisinin, Filistin’in vaziyetinde bir değişiklik yapma gücünün olmaması nedeniyle Ekim 1997’de Yasama Meclisinden de istifa etmiş ve istifası 30 Mart 1998’de kabul edilmiştir. Nisan 1998’de Gazze’de bulunan bütün gruplarla yapılan görüşmelere liderlik etmiştir. Ocak 2002’de Ramallah’ta Mustafa Bergusî ve İbrahim Dakkâk ile başlayan Filistin Ulusal Girişimi’nin kurucularından biridir. Aldığı görevlerden biri de Birzeit Üniversitesi Mütevelli Heyeti üyeliğidir. . 2004 yılına kadar Vatandaş Hakları Filistin Bağımsız Komisyonu’nda genel yetkili olarak bulunur. 2007 yılında Gazze’de vefat etmiştir.