&
loading
ATLA
Arthur Ruppin and the Production of Pre-Israeli Culture

XIX. yüzyılda birçok devlet ve dinî grup Filistin’de misyonerlik faaliyetleri yürütmüştü. Bu devletlerden biri, günümüzde de Orta Doğu’da varlık göstermeye çalışan Rusya’dır. Rus misyonerler hem Anadolu’da hem de Filistin’de hızla mektepler açmaya başlamış ve Ortodoksluğu yaymak için bölgedeki misyoner rakipleriyle âdeta yarışa girmişlerdi. Elbette Ortodoksların sahaya girmesinden rahatsızlık duyan Katolik misyonerler, Rusların bu emellerini merkezi hükümete bildirmekten geri durmamışlardı. 1890’da Roma Sefȃretinden Hâriciye Nezâretine gönderilen bir tahriratta Moniteur de Rome isimli gazetenin “Memalik-i Şarkiyye’deki Rus Mektepleri” başlığıyla yayımladığı haberin çevirisi yer alıyordu. Habere göre Ruslar, Ortodoksluğu yaymak amacıyla sadece Filistin’de değil, başta İstanbul olmak üzere stratejik öneme sahip Osmanlı şehirlerinde mektepler açıp, misyonerler göndermeye karar vermişti. Rusya böylece Filistin ve tüm Suriye’yi kendi nüfuz bölgesi içine katmayı hedeflemekteydi.

Rusya hükümeti şimdiye değin yalnız Arz-ı Filistin’de mektepler küşâdıyle iktifâ ettiği halde bu kere Dersaadet’le memalik-i şahânenin başlıca mahallerinde dahi Rus mektepleri açmağa ve Ortodoks mezhebini lî-ecli’t tevsi‘ Suriye’ye misyonerler göndermeğe karar vermiştir. Tedâbir-i mezkûreden maksat Arz-ı Filistin gibi Suriye’yi dahi Rusya Devleti’nin taht-ı nüfûzuna almaktan ibarettir.

Kaynaklar
1. BOA, Y.A.HUS, nr: 241/12.
2. Melikşah Arslan, “Suriye ve Filistin’de Rus Mevcudiyeti ve Osmanlı Siyaseti (1847-1914)”, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara, 2019.