&
loading
ATLA
An Israeli in Palestine

Mescid-i Aksa yakınında bulunan Meğâribe Mahallesi dünyanın hiçbir yerinde görülmemiş bir yapılanmaya sahipti ve mahalle içerisindeki neredeyse her yapı aynı zamanda bir vakıf eseriydi. Bu pek çok vakıf tesisinden biri de tarikat mensupları tarafından kurulan zaviyelerdi. Farklı coğrafyalardan gelen Müslüman ziyaretçiler ve hacılar için konaklama, yeme-içme gibi temel toplumsal hizmetler sunan Kudüs zaviyeleri hacılara sağladıkları imkânlarla deyim yerindeyse bir hac imâreti olarak çalışmaktaydı. Kudüs zaviyeleri arasında bildiğimiz en eski vakıf, Ömer el-Mücerred tarafından 1303 yılında yaptırılmış Ömer el-Mağribî veya Meğâribe Zaviyesi olarak anılan yapıdır.
Yedi asır süresince muhtaçlara yardım eli uzatan Meğâribe Zaviyesi ne yazık ki Meğâribeyle birlikte 1967’de yok edildi. Yüzyıllarca insanlara hizmet veren Meğâribe Mahallesi’nin, emperyalistlerin yüz yıllık çabasıyla yok edilmesi, Siyonistlerin neye hizmet ettiğini sarih bir şekilde göstermektedir.

…Kuds-i Şerif’te mukîm Meğaribe fukarasına ve Meğaribeden beyti Mukaddese gelenlere vakfetti. Bundan dolayı balâda beyan edilen zaviyeyi Meğaribe ehlinin süknaları için ihzar eyledi ve mezkür üç menzilin galle ve varidatini mezkür zaviyenin mesalihine ve iki bayramda ve mevlid-i şerifte yemek yedirmek mesalihine hazırladı ve eğer varidattan bir artarsa anınla ekmek alınup Recep ve Şaban ve Ramazan aylarında Kuds-i Şerif’te mevcut Meğaribe fukarasına dağıtılacaktır…

Kaynaklar
1. Seyyid Ömer el-Mücerred Vakfiyesi, Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi, Defter No: 583: 28/21.
2. Şerife Eroğlu Memiş, “Sürdürülebilir Gelişmede Vakıfların Tarihi Rolü: Ebû Medyen el-Ğavs Zâviyesi,” Keşkül Dergisi, Harem, Kudüs ve Mukaddesat, Yaz 46, 2018.