&
loading
ATLA
Hukuk, Bu Duvarın Neresinde ?

Osmanlı Devleti’nin Nablus Mutasarrıfı Süleyman Fethi Bey, 4 Haziran 1911 tarihli raporunda henüz Trablusgarp Savaşı dahi başlamadan müstakbel I. Dünya Savaşı’nın haberini vermiştir. 1882 yılında İngilizlerin Mısır’ı işgal edişini “başımıza gelen felaket” şeklinde hatırlatan Fethi Bey, ivedi bir şekilde önlem alınmadığı takdirde benzer bir işgalin Filistin bölgesinde de meydana geleceği ikazında bulunmuştur. Öngörüsünde Filistin dışında İran, Basra, Bağdat ve Suriye’nin de İngiliz işgaline uğrayacağını belirten Osmanlı mutasarrıfı, İngilizlerin en kısa zamanda Hindistan’dan Mısır’a kadar uzanan bir demiryolu inşa edeceklerinden de bahsetmiştir. Süleyman Fethi Bey raporunda devletin kötü gidişatı durdurmak için yapması gerekenleri de belirtmiş İngilizlerin ilim, irfan ve siyaset ordularına ancak yine ilim, irfan ve siyaset ordularıyla karşılık verilebileceğini ifade etmiştir.

…bu meydân-ı müsabakada sessiz ve sadâsızca fakat kemâl-i azm ve  metânetle kat’-ı merâhil eyleyen İngilizlerdir. İngilizlerin gaye-i emelleri ise Hindistan ve İran ve Basra ve Bağdad ve el-Cezire ve Arz-ı Filistin tarîkleriyle Bahr-ı Sefîd sâhiline ve Mısır’a kadar İngiliz nüfûzunu neşr ve te’sis eylemekten ibarettir ve hiç şüphe yok ki yakın zamanda Hindistan’dan bu tarîkleri ta‘kîben Mısır’a kadar bir hatt-ı hadîdi vücûd bulacaktır… Şu halde bu ilim ve irfân ve iktisâd ve siyaset ordularına mukâbele eylemek ancak aynı silahlarla mücehhez bulunmaklığımızla mümkün olabilir. Başka türlü yaşamak ve idâme-i mevcudiyet eylemek müstehîldir…

Kaynaklar
1. BOA, DH. İD, nr:34/18.
2. Hasan Karaköse, “Yahudilerin Filistin’e Yerleşme Girişimleri ve Nablus Mutasarrıfı Süleyman Fethi Bey’in Layihası”, Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), C.5. S. I. (2004) s. 43-57.