&
loading
ATLA
Filistin Meselesi ve Arap-İsrail Savaşları

İmparatorluğun en uzun yüzyılında, XIX. Yüzyıl’ın ikinci yarısı itibariyle Rusya ve Doğu Avrupa’dan Osmanlı topraklarına büyük bir Musevi göçü başlamıştı. Osmanlı İmparatorluğu; yaşadıkları bölgelerde baskı ve zulme uğratılarak başta Suriye olmak üzere çeşitli bölgelere göç etmek zorunda bırakılan Musevi muhacirlere, topraklarının kapısını açmıştı. Doğu Avrupa ülkeleri, kendi ülkelerinde barındırmak istemedikleri Musevi halkının Osmanlı Filistin’ine yerleşmesinde yine en büyük destekçiydiler.

Osmanlı İmparatorluğu, Musevi muhacirlerin Devlet-i Aliyye topraklarında himaye edilmesine izin vermekle birlikte onların Filistin bölgesine yerleşmelerinin önüne geçmek için bir dizi önlemler alıyordu. Bu minvalde 18 Ekim 1882 tarihli bir vesikadan anlaşıldığı üzere Suriye Havran bölgesine gelen Musevi muhacirlerin Osmanlı tabiiyetini ve hukukunu kabul etmeleri şartıyla yalnızca Filistin dışındaki topraklara yerleştirilmeleri uygun görülmüştür.

Alınan tüm önlemlere rağmen Siyonizm engellenememiş ve Filistin’e Musevi akını durdurulamamıştır. Anlaşılan o ki Filistin halkı hür olmadıkça imparatorluğun en uzun yüzyılı da bitmeyecektir…

…muhacirin-i merkûmeden memalik-i mahrûseye gelmek arzusunda bulunanların tabiiyet-i Osmaniyeyi kabul ve bilâ kayd û şart kavanin-i Devlet-i Aliyye’ye tâbi olmak ve Arz-ı Filistin’den mâada yerlere mütezarrıkan (?) iskân olunmak şartıyla kabulleri iş‘âr olunmuştur…

Kaynaklar
1. BOA, Y.PRK.BŞK, nr: 6-77