&
loading
ATLA
نوادي الروتاري ودورها في هدم النسيج المجتمعي المسلم

Dört asır Osmanlı hâkimiyetinde kalan Filistin, 9 Aralık 1917’de İngiliz işgali altına girmiştir. İngilizler önce askerî bir yönetim ardından da sivil bir idare kurarak 1949’da Kudüs’ten tamamen çekilene kadar sürecek 32 yıllık idareleri boyunca Balfour Deklarasyonu ile Siyonistlere söz verdikleri Yahudi devletinin kurulması için çalışmışlardır.

Filistin’i işgalden sonra İngiltere, Kudüs’teki varlığını görünür kılmak için bir dizi restorasyon çalışmasına başlamıştır; ancak bu tamirat ve restorasyon işi Kudüs’teki İngiliz askerî valisi denetimindeydi. 1922’de Mescid-i Aksa ve diğer bazı yapılarda sürecek çalışmalar için Kudüs Müftüsü başkanlığında Filistin Meclis-i Âlî-i Şer‘î-i İslâmiyye isimli cemiyet bir beyânname yayınlayarak Mescid-i Aksâ’nın tamirine destek için İslam âlemine çağrıda bulunmuştur. Özellikle Mimar Kemâleddin’in bu projenin başında olarak Kudüs’e gönderilmesini isteyen cemiyetin talebine olumlu yanıt verilmiş ve Ankara Hükümeti tarafından Kemâleddin Bey başkanlığında bir heyet Kudüs’e gönderilmiştir. 1922-1925 yılları arasında Kudüs’teki onarım faaliyetlerinin başında bulunan Mimar Kemaleddin aracılığıyla Türkiye Cumhuriyeti’nin izleri Osmanlı Devleti’nin bölgede bıraktığı izlerle mecz olmuştur.

…Kemâleddin Bey’in bu vazife-i mühimmeyi deruhde etmesi bittabî efkâr-ı umumiye-i İslamiye üzerinde hüsn-i tesir hâsıl edeceği ve umum Müslümanların kemakân südde-i seniyye-i hilafet-penâhîlerine olan irtibatlarını müzdâd eyleyeceği bî-şek ve iştibâh…

Kaynaklar
1. Yıldırım Yavuz: “Mescid-i Aksa ve Mimar Kemalettin”, 9. Milletlerarası Türk Sanatları Kongresi, C. III, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara 1995.
2. BOA, BEO, nr: 4718/353841