&
loading
ATLA
Filistin Tarihi Osmanlı Fethinden İsrail Devleti’nin Kuruluşuna

Mescid-i Aksa’da Yangın Devam Ediyor

1969 yılının 21 Ağustos sabahında Mescid-i Aksa’dan yükselen dumanlar gökyüzünü kaplarken civardaki Filistinliler telaş ve korku içinde yangını söndürmek için Aksa’ya doğru akın ediyorlardı. İlk başta yangını söndürmeye gidenlerin yolunu kesen İsrail işgal güçleri, karşılarındaki öfkeli kalabalığa daha fazla direnemeyince, binlerce Filistinli Aksa’nın avlularına doluştu. Kimisi toprakla kimisi de kısıtlı miktarda suyla yangına müdahale etmeye çalışıyordu. İsrail işgal güçleri, çevre bölgelerden gelen itfaiye ekiplerine, Aksa’nın onların sorumluluk alanında olmadığını gerekçe göstererek yangın alanına ulaşmalarını engelledi. Bu engellemeler sebebiyle yangın ancak beş saat gibi uzun bir sürenin sonunda söndürülebildi. Yangın sonucunda binada büyük bir hasar meydana geldi, Kıble Mescidi’nin batısındaki ahşap çatı çöktü ve Selahaddin Eyyubi’nin Kudüs’ü fethinin ardından fethin nişanesi olarak mescide yerleştirdiği kündekari sanatıyla yapılan sedef işlemeli minber tamamen yandı.

Yangının ardından Filistinliler ayaklandı, İsrail işgal güçleri ise Aksa’ya olan tüm erişim yollarını kapattı. Filistin cephesinde yangının sebebi, Mescid-i Aksa’yı yıkarak yerine Yahudiler için kutsal olan Süleyman Mabedi’ni inşa etmek olarak görülüyordu.

Yangından 36 saat sonra fail Denis Michael Rohan İsrail işgal güçleri tarafından yakalandı. Avustralya vatandaşı bir Hristiyan olan ve İsrail’de bir kibbutzda turist vizesiyle ikamet eden Rohan yangını Mesih’in gelişini hızlandırmak için çıkardığını söyledi. Ayrıca Rohan bunu yapması için Tanrı’dan emir aldığını da söylüyordu. Sorgusunun ardından hapse mahkum edilen Rohan 14 Mayıs 1974 yılında akıl sağlığının yerinde olmadığı bahane edilerek Avustralya’da bir hastaneye sevk edildi. Ölümüne kadar da burada kaldı.

Yangının ardından o sırada henüz kurulan İslam İşbirliği Teşkilatı ve Kudüs İslam Vakfı restorasyon işlemlerini üstlendi. Bununla birlikte yangında kül olan Selahaddin Eyyubi’nin yadigarı minber ise Ürdün Kralı Abdullah tarafından aslına tamamen sadık kalınarak yaptırıldı ve 2007 yılında yakılmasından 38 sene sonra yerine kondu.

1969’da Mescid-i Aksa’nın kalbinde cereyan eden bu yangın fiili olarak sönmüş olsa da; Harem-i Şerif’in altındaki kazı çalışmaları, İsrail polisin ihlalleri ve fanatik Yahudilerin baskınlarıyla Aksa’daki yangın hala varlığını sürdürüyor.